Trong khi cựu danh thủ Kiatisak thành công khi đưa Thái Lan vào vòng sơ loại cuối cùng World Cup 2018, bóng đá Việt Nam bắt đầu thử thách mới cùng thầy nội Nguyễn Hữu Thắng.
Sau một thời gian tụt dốc, bóng đá Thái Lan đang lấy lại vị thế vốn có của mình. Sự có mặt cựu danh thủ Kiatisak Senamuang trên cabin chỉ đạo, cùng lứa cầu thủ trẻ đầy triển vọng: Chanathip Songkrasin, Tanaboon Kesarat, Sarch Yooyen, Adisak Kraisorn... Thái Lan vô địch SEA Games 2013, 2015 và AFF Cup 2014 vô cùng thuyết phục.
Lối chơi Thái Lan hiện tại vô cùng biến ảo, phiên bản tiki-taka mang bản sắc của người Thái, trong trận chung kết lượt đi AFF Cup 2014 với tuyển Malaysia hay trận thắng 3-0 trước tuyển Việt Nam ở vòng loại World Cup 2018 vừa qua.
Tất cả ca ngợi dấu ấn của "Zico Thái" kể từ lúc lên nhận quyền và cả quyết định sáng suốt của Liên đoàn bóng đá Thái Lan, khi tin tưởng huấn luyện viên (HLV) còn chưa quá nhiều thành tích này.
Bản thân quyết định loại bỏ nhiều công thần như Datsakorn Thonglao, Teerasil Dangda để tin vào những cầu thủ trẻ do đích thân Kiatisak lựa chọn gây nhiều tranh cãi. Tuy nhiên, lứa U23 Thái Lan lập tức gây cú sốc khi đánh bại tuyển Trung Quốc với tỉ số 5-3 ngay tại Bắc Kinh vào năm 2013, khiến mọi chỉ trích im tiếng.
Kiatsak mang lại hơi thở mới, đưa U23 Thái Lan và tuyển Thái Lan trở lại vị thế số 1 vùng trũng. Ba chức vô địch gần nhất cho thấy sự vượt trội về bản lĩnh, chuyên môn, đấu pháp của họ so với Việt Nam, Malaysia, Indonesia, Singapore. Điểm khác biệt Thái Lan là họ không hài lòng với thành công đang có mà mơ cao thành tích tại Asian Cup và mơ tấm vé tại đấu trường World Cup.
Cựu danh thủ kiêm HLV Kiatisak trở thành người hùng, nhưng không phải là người quyết định tất cả sự trở lại của quyền lực Thái Lan. Chẳng phải khi thiếu Kiatisak, U23 Thái Lan cùng phó tướng Choketawee Promrut cũng dễ dàng bảo vệ thành công tấm huy chương vàng SEA Games 2015 đó sao.
Nhìn lại, bóng đá Thái Lan đã có sự chuyển mình sau những thất bại mất mặt liên tiếp tại SEA Games 2009, 2011, AFF Cup 2010. Họ có sự thay đổi về mặt chiến lược xây dựng khi đổ tiền đầu tư giải Thailand Premier League có lối chơi đồng bộ với đội U23 và đội tuyển quốc gia. Thành công của đội Buriram Utd, khi liên tục lọt sâu vòng knock-out AFC Champion League, chứng tỏ sức mạnh của giải nhà nghề Thái.
Kiatisak may mắn vì sự phát triển từ câu lạc bộ ở Thái cùng hướng đi với Liên đoàn.
Họ đi theo lối chơi tiki-taka từng đưa câu lạc bộ Barcenola và đội tuyển Tây Ban Nha thống trị thế giới. Tất nhiên có sự điều chỉnh phù hợp thể trạng, năng lực người Thái chứ không thể rập khuôn một cách máy móc.
Bây giờ, Thái Lan lọt top 12 đội bóng dự tranh vòng sơ loại cuối cùng World Cup 2018 - điều họ làm gần nhất vào năm 2002 khi Kiatisak còn làm cầu thủ. Đẳng cấp của họ đã vượt tầm Đông Nam Á và tính bỏ cả AFF Cup 2016, để tập trung cho đấu trường lớn hơn.
Tuy nhiên, phải nhìn nhận dấu ấn Kiatisak là quan trọng chứ không phải là tất cả. Chân sút số 1 lịch sử bóng đá Thái Lan mang lại hơi thở mới bằng những cầu thủ trẻ và được hưởng lợi từ chính sự đầu tư khoa học, bài bản, có lộ trình mà Liên đoàn bóng đá Thái Lan và các câu lạc bộ Thailand Premier League cùng theo đuổi.
Người Thái đã bước đi rất xa, trong khi bóng đá Việt Nam vẫn loay hoay câu hỏi rất cũ: "Làm sao để vượt mặt Thái Lan?". Có lúc chúng ta tưởng rằng đã ngồi cùng mâm với đối thủ, sau chức vô địch AFF Cup 2008. Chỉ có điều sau thành công ấy, bóng đá Việt Nam lại thụt lùi.
Sau khi hai HLV ngoại Falko Goetz, Toshiya Miura thất bại, Liên đoàn bóng đá Việt Nam lại phải trông đợi vào thầy nội Nguyễn Hữu Thắng. Cựu HLV Sông Lam Nghệ An cũng là danh thủ một thời như Kiatisak. Thậm chí dấu ấn dẫn dắt ở câu lạc bộ của cựu danh thủ xứ Nghệ lại tốt hơn đồng nghiệp Thái Lan.
Tuy nhiên, con đường dẫn dắt đội tuyển Việt Nam của HLV Hữu Thắng lại nhiều chông gai, khó khăn gấp bội. Cũng theo đuổi lối chơi tiki-taka, nhưng ai cũng thấy chúng ta thiếu nhiều thứ để có thành công ngay như Thái Lan.
Tân HLV Hữu Thắng gặp vô vàn khó khăn khi V-League đi theo một lộ trình khách lối chơi ông đang theo đuổi cho học trò ở đội tuyển quốc gia.
Vòng loại World Cup 2018, Thái Lan khiến Iraq (cựu vô địch châu Á 2007, hạng 4 Asian Cup 2015) hòa hai trận vất vả. Trong khi đó, chúng ta lộ nhiều nhược điểm, thua hẳn đẳng cấp trước đối thủ Tây Á ở lượt cuối là điều ai cũng rõ.
Ấy vậy mà HLV Hữu Thắng phải mang kỳ vọng từ dư luận vực dậy cả nền bóng đá đang sa sút, mang lại 1 lối chơi, 1 tập thể đủ sức đạt ngôi cao tại các giải khu vực tới đây. Trong lúc Kiatisak dễ dàng có những cầu thủ ưng ý để lắp ráp lối chơi, V-League hiện tại đi ngược chu trình xây dựng lối chơi ở đội tuyển quốc gia. Ở tầm câu lạc bộ lối đá phục vụ cho ngoại binh là chủ yếu nên thiên về bóng dài, bóng bổng. Lối chơi ở tầm đội tuyển lại là bóng ngắn, bóng nhỏ nên vô tình có sự dẫm chân về việc này.
Tân thuyền trưởng đội tuyển Việt Nam rơi vào thế khó khi sự ủng hộ từ dư luận với đội nhà tỉ lệ thuận theo kết quả trên sân. HLV Miura từng được tung hô khi U23 Việt Nam vào vòng 2 Asian Games 2014. Nhưng thất bại ở AFF Cup 2014, SEA Games 2015 rồi giải U23 châu Á 2015, chiến lược gia này ra đi trong vô vàn chỉ trích.
Bóng đá nội đang thoái trào, mọi thứ đáng thuộc về cấp Liên đoàn lại đổ cả về tay HLV Hữu Thắng. Chạnh lòng cho thầy nội vì thế, khi HLV Kiatisak được quá nhiều sự hậu thuẫn, nhất là sự chuyển mình của cả 1 nền bóng đá phù hợp với chiếc lược làm bóng đá của Liên đoàn.
Nguyễn Anh
